1. Σχετικά με την Ομάδα
Είμαστε από την Πρωτοβουλία Αθήνας για την Προστασία των Αγράφων,
AΓΡΑΦΑ SOS, όπως έχει γραφτεί και στα ονόματα των συνδιοργανωτών της σημερινής
συνάντησης. Ασχολούμαστε κυρίως με το θέμα των αιολικών εργοστασίων στα Άγραφα
αλλά παρακολουθούμε στενά και αναδεικνύουμε τον κίνδυνο και για άλλους τόπους.
Στην ορεινή ζώνη των Αγράφων Ευρυτανίας και Καρδίτσας (μεγάλο
μέρος τους έχει υπαχθεί στο ευρωπαϊκό δίκτυο προστατευόμενων περιοχών NATURA 2000) και σε υψόμετρα από 1.500μ έως και
2.000μ. έχουν αδειοδοτηθεί από την ΡΑΕ με άδεια παραγωγής 49 αιολικά συνολική
ισχύος 1300 MW με 600 περίπου ανεμογεννήτριες, καθώς και 68 μικρά
υδροηλεκτρικά ισχύος 150MW. Οι εταιρείες που διαθέτουν άδειες στη περιοχή
είναι κυρίως θυγατρικές μεγάλων ομίλων. Δραστηριοποιούνται επίσης και άλλες
μικρότερες εταιρίες, με σκοπό να αυξήσουν τη χρηματιστηριακή αξία και τα
προσδοκώμενα κέρδη των μητρικών τους εταιρειών. Επιπρόσθετα, με αυτόν τον
τρόπο αποσυνδέονται τα κέρδη από τις ζημίες, ενώ διαχέεται και η ευθύνη αποκατάστασης του τοπίου μετά το πέρας της επένδυσης. Για
όσους γνωρίζουν το έντονο ανάγλυφο της περιοχής φαντάζει τουλάχιστον
παράλογη η έννοια της αποκατάστασης του τοπίου όταν οι παρεμβάσεις είναι μη
αναστρέψιμες, και καταστρέφουν τους γεωλογικούς σχηματισμούς που έχουν αξία ως τοπίο
αλλά και ως ενδιαιτήματα ζώων και φυτών. Για να δημιουργηθούν τα γήπεδα των ανεμογεννητριών προβλέπεται ισοπέδωση και "κατέβασμα -
ταπείνωση " των κώνων των κορυφών κατά πολλές δεκάδες μέτρα.
Στα βιομηχανικά αιολικά αντιδρούν επιστήμονες, μηχανικοί, γιατροί,
βιολόγοι, δικηγόροι, που έχουν αιτήματα επιστημονικά τεκμηριωμένα. Την
απειλή από την ανεξέλεγκτη εγκατάσταση
αιολικών την έχει αντιληφθεί το μεγαλύτερο μέρος των περιβαλλοντικών οργανώσεων
της χώρας. Στις κινητοποιήσεις συμμετέχουν δεκάδες σύλλογοι, σωματεία, κινήματα
πολιτών, επιχειρήσεις δραστηριοτήτων υπαίθρου. Στο θέμα των Αγράφων
έχουμε δεί να παρακάμπτονται
γνωμοδοτικές διαδικασίες, διοικητικά
στελέχη του ΥΠ.ΕΝ. να
συμφωνούν ότι δεν θα έπρεπε
να είχε προχωρήσει η αδειοδοτική διαδικασία αλλά
να μην μπορούν δήθεν να ακυρώσουν τις άδειες για να μην υπάρχει ασυνέχεια στις κρατικές αποφάσεις. Έχουμε συναντήσει
επιστήμονες που ναι μεν αντιλαμβάνονται
το καταστροφικό εγχείρημα αλλά δεν τολμούν να καταθέσουν την επιστημονική τους αντίρρηση για να μην κοντραριστούν και κακοχαρακτηριστούν
επαγγελματικά από το ισχύον σύστημα. Όπως
και σε πολλά άλλα μέρη
οι εργασίες στα αιολικά εργοτάξια συνοδεύονται από ισχυρή αστυνομοκρατία,
εκφοβισμό και διώξεις σε όσους εναντιώνονται σε έργα για τα οποία η τοπική
κοινωνία ούτε ενημερώθηκε ούτε
έδωσε την συγκατάθεση της.
Στη διάρκεια της
δράσης μας για τα Άγραφα έχουμε σταθερή
επαφή με άλλες ομάδες
που δραστηριοποιούνται σε όλα τα πεδία/’’μέτωπα’’ της ενέργειας. Από την
αρχή καταλάβαμε ότι έπρεπε
να αποφύγουμε τη μεγαλύτερη παγίδα
των διλημμάτων που θέτει η ισχύουσα προπαγάνδα με απλουστεύσεις
όπως ότι
άμα δεν θέλετε αιολικά
είσαστε υπέρ των ορυκτών
καυσίμων. Ελπίζουμε ότι δεν θα
καταφέρουν να μας βάλουν ποτέ
απέναντι γιατί έχουμε
αντιληφθεί ότι η ρίζα
της οικολογικής κρίσης και η προσπάθεια για εύρεση βιώσιμων λύσεων
βρίσκεται εκτός της συστημικής ρηχής οικολογικής ρητορικής των τελευταίων δεκαετιών
που αποπροσανατολίζει τη κοινή
γνώμη από τη ρίζα του προβλήματος .
Λόγω του ότι οι
εξελίξεις στο θέμα των Αγράφων τρέχουν,
ως ομάδα είμαστε σε πρώιμο στάδιο επεξεργασίας του
συνόλου των ενεργειακών θεμάτων. Ο λόγος που συμμετέχουμε στη σημερινή
συνάντηση είναι για να γνωριστούμε και να μπορέσουμε να
ακούσουμε χρήσιμες τοποθετήσεις από συλλογικότητες και μεμονωμένα άτομα. Θεωρούμε ότι μπορεί
να γίνει η αρχή για τη διατύπωση
κοινών προβληματισμών που
μετά από
αυτή τη συνάντηση θα πυροδοτήσουν
ουσιαστικές συζητήσεις στις επί μέρους
ομάδες και επόμενες ανάλογες
συναντήσεις ώστε να μπορέσουμε να έχουμε αρχικά κάποια κοινά αντανακλαστικά απέναντι στην αυξανόμενη ενεργειακή
προπαγάνδα.
Χαρακτηριζόμαστε ως κινήματα αλλά σε αντιστοιχία με το μέγεθος της
λεηλασίας του φυσικού μας πλούτου και της υποθήκευσης της ζωής των επόμενων
γενεών, είμαστε πολύ λίγοι σε κάθε τοπική/θεματική ομάδα και αυτό πρέπει να μας
προβληματίσει.
2. Σχετικά με την Αιολική Ενεργεία
Ο άνεμος είναι φυσική και δωρεάν ενέργεια, όμως η μετατροπή του
ανέμου σε ηλεκτρισμό και η ενσωμάτωσή του στο δίκτυο, έχει δυσανάλογα μεγάλο
κόστος (που επωμίζεται ο καταναλωτής) και απαιτεί βιομηχανικές εγκαταστάσεις
μεγάλης κλίμακας. Οι μεγάλοι αιολικοί σταθμοί, αν και είναι λιγότερο ρυπογόνοι
από τη καύση ορυκτών καυσίμων, δεν παύουν να αποτελούν βιομηχανικά εργοστάσια
ηλεκτρισμού, που δεν έχουν θέση μέσα σε προστατευόμενες και παρθένες φυσικές
εκτάσεις. Στην Ελλάδα εγκαταστάθηκαν τα τελευταία χρόνια 2 χιλιάδες
ανεμογεννήτριες ύψους 50-100 μέτρων. Με τα νέα δεδομένα, έχουν γίνει αιτήσεις
να προστεθούν ακόμη 16 χιλιάδες νέες ανεμογεννήτριες ύψους 100-200 μέτρων, ενώ
με το υπό έγκριση νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα προβλέπονται
ακόμα περισσότερες. Το μεγαλύτερο μέρος από αυτές τις αιτήσεις αφορά τις πιο
παρθένες φυσικές περιοχές της χώρας: Κορυφογραμμές των περισσότερων βουνών,
περιοχές Natura, προστατευόμενες απάτητες νησίδες του Αιγαίου.
Η «γυμνή» ζώνη στις κορυφές των βουνών έχει τεράστια οικολογική
σημασία, με το μεγαλύτερο αριθμό σπάνιων φυτών και ζώων της χώρας να διαβιούν
εκεί. Αρκετοί από τους πιο σπάνιους και εμβληματικούς γεωλογικούς σχηματισμούς
της πατρίδας μας βρίσκονται στις κορυφές των βουνών και σχεδιάζεται να
ισοπεδωθούν και να μπαζωθούν. Ακόμα και αν δεν υπάρχει δάσος στα ψηλά, οι
φαρδιοί δρόμοι πρόσβασης πλάτους 5-10 μέτρων και μήκους πολλών χιλιομέτρων για
κάθε αιολικό σταθμό, θα διανοιχθούν μέσα από τα δάση στα χαμηλά, με κοπή
χιλιάδων δέντρων που θα απορροφούσαν διοξείδιο του άνθρακα και θα
κατακερματιστούν για πρώτη φορά αδιατάρακτα οικοσυστήματα. Η δημιουργία
υποσταθμών ρεύματος και δικτύων υψηλής τάσης μέσα σε δασικές εκτάσεις, θα
πολλαπλασιάσει τον κίνδυνο πυρκαγιάς. Πολλές νησίδες, ακόμα και αν από απόσταση
μοιάζουν αδιάφορες, αποτελούν τελευταίο καταφύγιο εξαιρετικά σπάνιων φυτών και
πουλιών. Λόγω του μικρού τους μεγέθους, η εγκατάσταση σε αυτές αιολικών σταθμών
θα σημάνει τη πλήρη ισοπέδωση τους.
Αν τα σχεδιαζόμενα έργα πραγματοποιηθούν, τα ελληνικά βουνά, θα
πληγούν ανεπανόρθωτα. Επίσης, η μετατροπή τους από τόπους φυσικών αποθεμάτων
και βιοποικιλότητας σε βιομηχανικές ζώνες, εμποδίζει τώρα και στο μέλλον οποιαδήποτε
δραστηριότητα σχετίζεται με την πραγματική βιώσιμη ανάπτυξη. Ιδιαίτερα
ανησυχητική εξέλιξη, ενδεικτική των προθέσεων του πολιτικού μηχανισμού και
κυρίως του αιολικού λόμπι (επιχειρηματικοί και τραπεζικοί όμιλοι) να
ισοπεδώσουν τα πάντα και να μετατρέψουν τη χώρα σε μια απέραντη αιολική
βιομηχανική ζώνη, είναι η προ ολίγων ημερών ανακοίνωση για την απλούστευση των
διαδικασιών αδειοδότησης για τις ΑΠΕ και μείωση του χρόνου εκπόνησης και
έγκρισης περιβαλλοντικών μελετών. Είναι παραλογισμός στην προσπάθεια σωτηρίας
της φύσης, να καταστρέψουμε την ελάχιστη παρθένα φύση που μας έχει απομείνει
και που έχουμε δεσμευτεί να προστατεύουμε, βάσει διεθνών συμβάσεων και της
Ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Αδειοδοτήσεις επεμβάσεων μεγάλης κλίμακας για τη
καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής θα έπρεπε να επιτρέπονται μόνο σε περιοχές
που ο άνθρωπος έχει ήδη υποβαθμίσει περιβαλλοντικά και τροποποιήσει με τη
παρουσία και την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων του. Οι επιστήμονες αναγνωρίζουν
ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τη βιοποικιλότητα είναι η απώλεια των
οικοσυστημάτων από την επέμβαση του ανθρώπου, με τη κλιματική αλλαγή να έρχεται
δεύτερη (ή και 3η για τη θαλάσσια ζωή, με δεύτερη την υπεραλίευση).
Οι αιολικοί σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας αποτελούν
ισχυρά κερδοφόρα δραστηριότητα λόγω των υψηλών εγγυημένων τιμών πώλησης του
ρεύματος που προβλέπονται στις συμβάσεις εικοσαετούς διάρκειας, περίπου όση και
η διάρκεια ζωής τους. Μετά το διάστημα αυτό οι τιμές θα είναι πιθανότατα
πολύ χαμηλότερες και το κίνητρο για τη συνέχιση της λειτουργίας του αιολικού
σταθμού πολύ μικρότερο. Υπάρχουν παραδείγματα εγκατάλειψης αιολικών πάρκων μετά
το πέρας της λειτουργίας τους, που ρυπαίνουν και υποβαθμίζουν το περιβάλλον.
Πέραν της αισθητικής υποβάθμισης, κάθε Α/Γ έχει μέσα της ορυκτέλαια που
με την εγκατάλειψη κινδυνεύουν να διαχυθούν στο έδαφος μολύνοντας τον υδροφόρο
ορίζοντα. Στις αποφάσεις έγκρισης περιβαλλοντικών όρων προβλέπεται ότι σε
περίπτωση οριστικής παύσης λειτουργίας του έργου ή τµήµατος αυτού, ο φορέας
υποχρεούται στην αποξήλωση των εγκαταστάσεων και οριστική αποκατάσταση του
περιβάλλοντος σύμφωνα µε τις υποδείξεις των αρμόδιων υπηρεσιών. Ωστόσο, ο όρος
αυτός είναι ανεπαρκής και αόριστος, διότι δεν υπάρχει μηχανισμός διασφάλισης
των αναγκαίων κεφαλαίων ώστε να εξασφαλιστεί η τήρησή του ούτε και φαίνεται να
υπάρχει τέτοια ρητή υποχρέωση στη νομοθεσία, σε αντίθεση με ότι ισχύει σε άλλες
χώρες. Η συνέχιση της λειτουργίας τους θα απαιτούσε ανεμογεννήτριες νέας
τεχνολογίας με νέες βάσεις θεμελίωσης διπλά στις προηγούμενες.
Το κέρδος από τα αιολικά δεν προέρχεται από την βιωσιμότητα της
επένδυσης αλλά από την δωρεάν παραχώρηση δημόσιας γης (για λόγους «εθνικού
συμφέροντος»), τις μεγάλες επιδοτήσεις και την για χρόνια εξασφαλισμένη υψηλή
τιμή πώλησης της παραγόμενης ενέργειας. Είναι μια επένδυση χαμηλού ρίσκου και
σίγουρου κέρδους και γι’ αυτό προτιμάται από άλλες, πιο πράσινες επενδύσεις -
όχι για την βιωσιμότητα και την αειφορία της. Greenwashing ονομάζεται το
μάρκετινγκ που προσπαθεί να πείσει για το οικολογικό προφίλ εταιριών με κύκλο
εργασιών που στην πραγματικότητα βλάπτει το περιβάλλον. Οι μεγαλύτερες από τις
εταιρίες που εγκαθιστούν τα αιολικά, εμπλέκονται επίσης και στις επερχόμενες
εξορύξεις Υδρογονανθράκων και την ιδιωτικοποίηση των λιγνιτικών εργοστασίων της
χώρας, αποδεικνύοντας πόσο ενδιαφέρονται για το περιβάλλον και την απεξάρτηση
από τα ορυκτά καύσιμα.
3. Σχετικά
με την ενέργεια / πιθανοί κοινοί προβληματισμοί
Από την μέχρι τώρα ενασχόληση μας με το ενεργειακό ζήτημα μπορούμε
να διατυπώσουμε τα παρακάτω πιθανά κοινά συμπεράσματα/προβληματισμους
· Βρισκόμαστε
αντιμέτωποι με μια άνευ προηγουμένου λεηλασία της φύσης και υποθήκευση της ζωής
των επόμενων γενεών τόσο μεθοδευμένη που θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για μια εκστρατεία
ενάντια στο φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον με πρόσχημα το εθνικό και παγκόσμιο
συμφέρον. Η εκμετάλλευση και η πλήρης εμπορευματοποίηση των φυσικών πόρων είναι
τόσο μεγάλη που καταπατώνται στοιχειώδεις
περιβαλλοντικές νομοθεσίες είτε με το
επιχείρημα του επείγοντος της κλιματικής κρίσης είτε με την αναγκαιότητα για
επενδύσεις σε εξορύξεις υδρογονανθράκων.
· Η επίσημη
πολιτική δεν αποσκοπεί πραγματικά στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αλλά
στην δημιουργία της εντύπωσης ότι το κάνει. Σ'αυτο βοηθαει και ο απόλυτος
έλεγχος των ΜΜΕ που απλά εξαφανίζουν κάθε αντίλογο. Έτσι από τη μια μεριά
αναφέρονται εμφατικά στην ''απολιγνιτοποιηση'' και ανακοινώνουν τεράστιες
''πράσινες'' επενδύσεις κυρίως σε βιομηχανικές ανεμογεννήτριες, ενώ από την
άλλη μεριά ταυτόχρονα ανακοινώνουν επίσης τεράστιες επενδύσεις σε ερεύνα,
εξόρυξη αλλά και εισαγωγή όλων των άλλων μορφών ορυκτών καυσίμων που
συνεπάγονται έκλυση αερίων θερμοκηπίου. Αυτές οι πολιτικές στο σύνολο τους και
εξ'αιτιας της Μέγα-κλιμακας στην οποία τίθενται, υλοποιούνται αποκλειστικά από
Μεγαλοεπενδυτες. Αυτοί με τη σειρά τους κινούνται με κριτήριο το κέρδος και όχι
την επίτευξη των διακηρυγμένων κλιματικών στόχων. Έτσι πετυχαίνουν δυο
πράγματα. α) Η κλιματική αλλαγή λειτουργεί ως άλλοθι και καθαγιασμός μιας
σκληρής επενδυτικής πολιτικής μεγάλης κλίμακας που τελικά εκμεταλλεύεται την
Φύση β) όλη η υπόλοιπη κοινωνική διαστρωμάτωση αντί να είναι οργανικό μέρος
μιας παγκόσμιας και απαραίτητα <ολιστικής> προσπάθειας, περιορίζεται απλά
'''να δώσει Γην και Ύδωρ''' με ή χωρίς εισαγωγικά, έναντι ανταλλαγμάτων για
''ιθαγενείς''.
· Πραγματοποιείται
μια άνευ προηγουμένου παραχώρηση εδαφών και πηγών χωρίς προσχήματα σε εταιρίες
που με λαιμαργία και άγχος θέλουν να
προλάβουν πριν τον επόμενο μετασχηματισμό του καπιταλιστικού μοντέλου, να
εκμεταλλευτούν εμπορικά το οτιδήποτε, να αφανίσουν ότι έχει απομείνει
εκμεταλλευόμενοι την οικονομική ανέχεια και εξάρτηση του μεγαλύτερου μέρους του
κόσμου. Μπροστά στη διατήρηση της επιβολής των συμφερόντων τους δεν διστάζουν
να ισοπεδώσουν τα πάντα στο όνομα μιας
δήθεν πράσινης ανάπτυξης.
· Οι
απαντήσεις στις προκλήσεις του ενεργειακού ζητήματος, εάν δεν θέλουμε να είναι
κομμάτια ενός φαύλου κύκλου συνεχούς αύξησης της ζήτησης ενέργειας, δεν μπορεί
να είναι μόνο τεχνικές, αλλά πρέπει να συνδυαστούν με ριζικές αλλαγές στον
τρόπο που παράγουμε και καταναλώνουμε. Πρέπει να παραδεχτούμε ότι όπως η
οικονομική κρίση δεν είναι παρά η κρίση του καπιταλισμού έτσι και η οικολογική
κρίση οφείλεται στο καπιταλιστικό μοντέλο ζωής επομένως είναι παράλογες οι
προσπάθειες να αντιμετωπιστεί
χρησιμοποιώντας τα ίδια εργαλεία που τη δημιούργησαν χωρίς να αλλάξουν οι
υπάρχουσες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες. Ποτέ δεν θα μπορούσε να
αντιμετωπιστεί ουσιαστικά το θέμα της κλιματικής αλλαγής, ή οικολογικής κρίσης
όπως θέλει να το πει ο καθένας, γιατί ποτέ δεν εστίασε την ουσία του
προβλήματος στην αμφισβήτηση και θεμελιώδη αλλαγή των καταναλωτικών προτύπων
και της οργάνωσης της παραγωγής. Η –στοχευμένα- επιφανειακή περιβαλλοντική
ευαισθητοποίηση εκ μέρους των κυβερνήσεων και μεγάλων περιβαλλοντικών
οργανώσεων άφησε να περάσουν δεκαετίες ανεκμετάλλευτες όπου θα μπορούσε να είχε
γίνει ένας ουσιαστικός κοινωνικός οικολογικός μετασχηματισμός .
· Διαπιστώνουμε
μια μεγάλη και ολοένα αυξανόμενη απόκλιση των μεγάλων περιβαλλοντικών
οργανώσεων με παγκόσμια διάρθρωση από τις τοπικές περιβ/κες οργανώσεις και
κινήματα πολιτών. Αυτές οι οργανώσεις θέτουν στόχους με κριτήρια στατιστικών
δεδομένων παγκόσμιας κλίμακας χωρίς να τους ενδιαφέρει το πως αυτά υλοποιούνται
στις ειδικότερες συνθήκες του κάθε τόπου. Έτσι έχουν διολισθήσει στο να
συνομιλούν σχεδόν αποκλειστικά με τους ''από πάνω'' (πχ, μόνο αυτές οι δυο
οργανώσεις συμμετέχουν στην διαμόρφωση του χωροταξικού για το Νατουρα
2000 μαζί με όσους το επιβουλεύονται). Αυτό τελικά οδηγεί στο να γίνονται - ασχέτως
του βαθμού στον οποίο συμφωνούν ή διαφωνούν- η έξωθεν καλή μαρτυρία για
καταστροφικές τελικά αποφάσεις. Πχ συμφωνούν στην άναρχη τοποθέτηση
Αιολικών που παραβιάζει κάθε μορφή θεσμικής προστασίας. Η οποιαδήποτε
περιβαλλοντική πολιτική θα πρέπει να ''γειώνεται'' και να εξειδικεύεται στις
τοπικές συνθήκες και όχι να επιβάλλεται ως προκρούστια κλίνη.
· Όλο και
περισσότερο αντιλαμβανόμαστε τη τεράστια αξία ύπαρξης ισχυρών τοπικών κινημάτων
με βαθιές ρίζες στην κοινωνία που ίσως θα μπορούσαν να επαναπροσδιορίσουν και
το μέλλον των τόπων που υπερασπίζονται. Ισης αξίας είναι και η μεταξύ τους
επικοινωνία και η ζύμωση που πρέπει να γίνει σε κοινωνικά και περιβαλλοντικά
ζητήματα για να αντισταθούν σε αυτή την ενεργειακή φρενίτιδα, και να διεκδικήσουν άλλο τρόπο αντιμετώπισης
του ενεργειακού ζητήματος και όχι μόνο.
4. Σχετικά με τους κοινούς τόπους
· Θεωρούμε
ότι αυτή η συνάντηση είναι η αρχή για έναν κλιμακούμενο διάλογο σε βάθος
χρόνου. Οπότε σε αυτή τη φάση δεν έχει νόημα να αναφερθούμε στα διλλήματα εάν
υπάρχει ή όχι κλιματική αλλαγή κτλ.
Πρέπει να επικεντρωθούμε στο πως αντιμετωπίζουμε ως κοινωνία το τεράστιο
περιβαλλοντικό πρόβλημα. Θα πρέπει να αναδείξουμε την πλάνη και την
παραπληροφόρηση και ποιοί έχουν το μερίδιο ευθύνης. Οτι επιθυμούμε να
αντιμετωπίσουμε με ψυχραιμία και σταθερές βιώσιμες λύσεις τη ρίζα του
προβλήματος της οικολογικής κρίσης. Οτι αυτό προϋποθέτει οτι η πλήρη μετάβαση
σε λιγότερο ρυπογονες μορφές ενέργειας θα γίνει με σταθερά τοπικά και εθνικά
βήματα εξασφαλίζοντας τη μεγαλύτερη δυνατή ενεργειακή αυτονομία.
· Αυτή η
συνάντηση έχει χαρακτήρα διερεύνησης των θέσεων και κατ'επεκταση των
δυνατοτήτων συνεργασίας, διαδικασία χρονοβόρα και περίπλοκη. Μπορούμε όμως λογω
του οτι υπάρχει και ανάγκη επείγουσας δράσης, να συμφωνήσουμε ότι ένας άμεσος
κοινός στόχος μπορεί να είναι η προστασία των προστατευόμενων περιοχών (πχ. Νατούρα
2000, καταφύγια άγριας ζωής κλπ.) και των εφαπτόμενων σε αυτές επειδή αφορά και
εξορύξεις στην στεριά και ΑΠΕ και είναι τώρα υπό διαμόρφωση τα μέτρα
συμμόρφωσης της Ελλάδας. Προτείνουμε την εκπόνηση χαρτών ευαισθησίας, και την
εξαίρεση όλων των περιβαλλοντικά, πολιτιστικά και αισθητικά σημαντικών
περιοχών, κάτι που διαθέτουν ήδη οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Ζητάμε
σύσταση ανεξάρτητης αρχής, αρμόδιας για αντικειμενικές, επιστημονικά αδιάβλητες
περιβαλλοντικές μελέτες, που θα λαμβάνουν υπ’ όψιν τη σωρευτική επίδραση όλων
των επεμβάσεων σε κάθε περιοχή. Να ανασταλεί κάθε αδειοδοτική διαδικασία, καθώς
και η ισχύς των αδειών εγκατάστασης ενόσω εκκρεμεί η αναθεώρηση του Ειδικού
Χωροταξικού για τις ΑΠΕ και η διαδικασία παραβίασης που έχει κινήσει η
Ευρωπαϊκή Επιτροπή εις βάρος της Ελλάδας για την ανεπαρκή προστασία
προστατευόμενων περιοχών.
· Να
αποφασίσουμε εάν αντιλαμβανόμαστε την ενέργεια ως κοινό αγαθό και όχι ως
εμπορικό προϊόν. Ότι δεν επιθυμούμε να είναι η Ελλάδα ενεργειακός κόμβος και η
ενεργειακή στρατηγική να βασίζεται σε
τοπικές λύσεις και στην τοπική ενεργειακή αυτονομία, πόση ενέργεια για ποιον
από που, με τοπικές κυρίως λύσεις. Να αναδείξουμε οτι θέλουμε την ενέργεια ως
κοινωνικό αγαθό και όχι ως πεδίο κερδοφορίας . Να καταλάβουν οτι δεν υπάρχει
πρόσφορο κοινωνικό έδαφος που να συναινεί σε τέτοιου είδους μέγα επεμβάσεις και
επενδύσεις.
· Αφού
εξασφαλιστεί ότι προτεραιότητα μας είναι η εξοικονόμηση ενέργειας, ο
βιοκλιματικός σχεδιασμός, η εφάπαξ ενεργειακή θωράκιση των κτιρίων, η
εξασφάλιση των ενεργειακής αυτονομίας των μεγάλων κτιριακών εγκαταστάσεων, θα
μπορούσε να οριστεί το ποσό ενέργειας που χρειάζονται οι μεγάλες πόλεις και το
ποσό που αντιστοιχεί στις μεγάλες βιομηχανικές /βιοτεχνικές δραστηριότητες. Το
πιο δίκαιο είναι να αποφασίσουν οι κάτοικοι των αστικών κέντρων ότι τουλάχιστον
το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας που καταναλώνουν θα πρέπει να παράγεται σε
μικρή γεωγραφική ακτίνα σε ήδη τροποποιημένο περιβάλλον. Δεν είμαστε οπαδοί της
φιλοσοφίας NIMBY (Not In My Backyard), το αντίθετο μάλιστα. Αν θέλουμε ενέργεια
και μάλιστα πράσινη, θα πρέπει να αποδεχθούμε ότι πρέπει κάτι να θυσιάσουμε,
ότι πιάνει πάρα πολύ χώρο και ότι ο καταλληλότερος χώρος δεν είναι άλλος από
τις περιοχές όπου έχουμε ήδη επέμβει – αυτές δηλαδή κοντά στις υποδομές και τις
δραστηριότητες του πολιτισμού μας.
· Όποιο και
αν αποφασίσουμε οτι θα είναι ανά περίπτωση το επιθυμητό ενεργειακό μείγμα με
στόχο την εξασφάλιση της τοπικής ενεργειακής αυτάρκειας η λύση πρέπει να είναι
ολιστική - δεν πρέπει να επικεντρώνεται αποκλειστικά στην παραγωγή ενέργειας.
Σύμφωνα με την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα, η πλήρης απεξάρτηση από τα
ορυκτά καύσιμα, τόσο για την ηλεκτροδότηση όσο και για τις μεταφορές, θα μας
γλιτώσει μόλις από το 25% του CO2 που εκλύουμε στην ατμόσφαιρα! Θα πρέπει να
δώσουμε λοιπόν έμφαση στη μείωση του υπόλοιπο 75% του διοξειδίου, που θα
προέλθει όπως προαναφέρθηκε από την βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την
μείωση των ενεργειακών αναγκών: (κτήρια, φωτισμός, συσκευές, οχήματα, μεταφορές
κλπ), την προστασία και αναβίωση των δασών (που απορροφούν μεγάλα ποσά
διοξειδίου από την ατμόσφαιρα ), την εξυγίανση των μεθόδων αγροτικής παραγωγής
και από πληθώρα τεχνικών μέτρων μικρότερων παραγόντων, όπως η πχ η αλλαγή των
ενεργοβόρων συνηθειών της ζωής μας (πχ. μείωση υπερκατανάλωσης κρέατος,
περιττής χρήσης αερομεταφορών, περισσότερη επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση,
μείωση απορριμμάτων κλπ.). Οι παραπάνω λύσεις που δεν έχουν να κάνουν με την
παράγωγη ενέργειας, τις περισσότερες φορές θα μας οδηγήσουν άμεσα ή έμμεσα και
σε εξοικονόμηση χρημάτων, σε αντίθεση με τις διάφορες ΑΠΕ ή το φυσικό αέριο,
οπού το κόστος ανά μη εκλυόμενο τόνο CO2 είναι δυσανάλογα υψηλό.
Ευχαριστούμε πολύ για τον χρόνο σας.
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΑΘΗΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
ΤΩΝ ΑΓΡΑΦΩΝ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου